برداشتن موی ابرو و صورت از دیدگاه اسلام وعلم پزشکی

 برداشتن موی صورت وابرو از نظر اسلام وعلم پزشکی چه مضرراتی درپی دارد

در ادامه مطلب می خوانید:

-باریک نمودن أبروها از دیدگاه اسلام .

-برداشتن موی صورت و ابرو از دیدگاه پزشکی .

-فتوای علما و دانشمندان بزرگ معاصر در مورد برداشتن موی ابروها

 -پوشیدن کلاه گیس(موی مصنوعی)

- برداشتن موی زیر بغل و شرمگاه

در دنیای امروزی ، جای بسی تأسف است خواهرانی را می بینیم که راه و روش غربی ها را در پیش می گیرند و در عادات و آداب و رسوم اجتماعی خود را شبیه زنان غربی می کنند به خصوص تقلید آنها از این روش و عادت بسیار پلید که کوچک کردن أبرو یا کندن موی ابرو و صورت نام دارد.

نخست ،تعریف  چهارکلمه:

النَّمَصُ: باریک کردن أبروها به خاطر قشنگ نمودن آنها.
النامصه: کسی که أبروی زنها را باریک می کند.
المتنمصه: کسی است که خواهان باریک کردن أبروها باشد.

اَلَمِنْماصْ: موچین.

باریک نمودن أبروها از دیدگاه اسلام

حرام بودن باریک کردن موهای ابرو هم در قرآن و هم در حدیث پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - وارد شده است.
دلیل اول- قرآن
قوله تعالی: {...فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ...}. [النساء: 119].
«...و بدیشان دستور می دهم و آنان آفرینش خدا را دگرگون می کنند».

ابن عربی درکتاب خود»احکام القرآن (1/ 501)»درمورد این آیه می گوید:

پیامبر خدا - صلى الله علیه وآله وسلم - افراد زیر را لعنت کرده است:

الف) کسی که خال کوبی می کند و کسی که خواستار خال کوبی است.
ب) کسی که ابروها را باریک می کند و کسی که خواستار باریک کردن آن باشد.
ج) کسی که دندانها را تیز و باریک می کند و کسی که خواستار آن است.
د) کسی که به خاطر زیبایی بین دندانهایش فاصله ایجاد می کند و با این کار آفرینش خدا را دگرگون می سازد.

و معتقد است این اعمال نشانه ی اعتراض به خلقت وآفرینش و طعنه در حکمت و ارادة خداست.

دلیل دوّم- سنّت
پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - می فرمایند: «لعنَ اللهُ الواشماتِ، وَالمستوشماتِ والنامصاتِ والمتنمصاتِ، والمتفلّجاتِ للحسنِ، المغیّراتِ خلقَ اللهِ» (البخاری (10/ 380).
خدا لعنت کند آن کسی که خال کوبی می کند و کسی که می خواهد برای او خال کوبی کنند، خداوند لعنت کند کسی که ابروها را باریک می کند و کسی که خواستار باریک کردن آنهاست، خداوند لعنت کند کسی که دندانها را به منظور زیبایی باریک و تیز می کند، اینها کسانی هستند که آفرینش خدا را دگرگون می کنند.

فتوای علما و دانشمندان بزرگ معاصر در مورد برداشتن موی ابروها

فتوای  شیخ عبدالعزیز بن باز:
 برداشتن و کم کردن موی ابروها درست نیست، چون از پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - روایت شده است «لعنَ اللهُ النّامصةَ والمتنمصةَ» خداوند زنی را که موی ابروها را باریک یا برمی دارد و زنی که خواستار انجام این کار است لعنت کرده است.

فتوای شیخ محمد بن صالح عثیمین :
 برداشتن مو از ابروها اگر به صورت کندن باشد این همان نمص (یعنی باریک کردن ابروهاست) و رسول الله - صلى الله علیه وآله وسلم - کسی که این کار را انجام می دهد و کسی که خواستار انجام آن است، نفرین کرده است، و این عمل از گناهان کبیره می باشد. این عمل مخصوص زنان است چون غالباً آنها این کار را برای زیبایی انجام می دهند. و اگر چنانچه مردی این کار را انجام دهد او هم مثل زنان از طرف خدا مورد لعن و نفرین قرار می گیرد، از این عمل ناشایست به خدا پناه می بریم. و اگر این عمل بدون کندن باشد مثل کوتاه کردن یا تراشیدن، بعضی از اهل علم آن را مثل کندن حرام می دانند چون دگرگونی خلقت و آفرینش خداوند است، پس تفاوتی نیست که کندن یا کوتاه کردن یا تراشیدن باشد.این نظریه بدون شک مطمئن ترین نظریه می باشد.

فتوای شیخ عبداله بن جبرین :
 برداشتن موی ابروها و باریک کردن آنها جایز نیست و این برداشتن و باریک کردن همان چیزی است که از آن نهی شده است پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - کسانی را که این کار را می کنند و یا خواستار آن هستند به خاطر تغییر خلقت خدا لعنت کرده است .

فتوای شیخ ناصرالدین ألبانی در کتاب (آداب الزفاف .ص113) :

برداشتن موی ابروها به وسیله ی زنان یا به شکل کمان و هلال درآوردن آن به گمان خود برای زیبا جلوه دادن، از کارهایی است که رسول خدا محمد - صلى الله علیه وآله وسلم - آن را حرام و ممنوع کرده است و انجام دهندة آن را نفرین و لعنت کرده است. ایشان می فرمایند: «لعنَ اللهُ الواشماتِ والمستوشماتِ والنامصاتِ والمتنمصاتِ والمتفلِّجات للحسن المغیّراتِ لخلقِ اللهِ»
خداوند زنانی را که خال کوبی می کنند و یا خواهان خال کوبی هستند و زنانی که ابروها را باریک و نازک می کنند و یا زنانی که خواستار این کار هستند و زنانی که به خاطر زیبایی دندان هایشان را تیز و باریک می کنند لعنت می کند چون خلقت و آفرینش خدا را دگرگون و تغییر می دهند.

پرسش:

از شیخ عبدالعزیز بن باز پرسیده شد که اگر زن سر و ابروی خود را بتراشد و کلاه گیس (موی مصنوعی) بپوشد چه حکمی دارد؟
جواب:

برای زن جایز نیست سرش را بتراشد مگر اینکه ضرورتی پیش آید چون ترمذی و نسائی از علی - رضی الله عنه - روایت کرده اند که پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - زن را از تراشیدن سر بر حذر داشته است.

أما تراشیدن موی ابروها یا کم کردن آنها یا گرفتن دور و بر و تراشیدن و کندن آن، به منظور آرایش همانطور که بعضی از زنان امروزی آنرا انجام می دهند حرام است چون تغییر و دگرگونی در خلقت و آفرینش خداوند است و پیروی از شیطان است که انسان را فریب می دهد و او را به تغییر خلقت و آفرینش خدا وامی دارد.

خداوند تبارک وتعالى در سوره نساء می فرماید:

{اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا (116) إِنْ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا إِنَاثًا وَإِنْ یَدْعُونَ إِلَّا شَیْطَانًا مَرِیدًا (117) لَعَنَهُ اللَّهُ وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِکَ نَصِیبًا مَفْرُوضًا (118) وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَلَآَمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آَذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآَمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَمَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِینًا (((((}. [ 119].
«خداوند، شرک به او را نمى آمرزد; (ولى) کمتر از آن را براى هر کس بخواهد (و شایسته بداند) مى آمرزد. و هر کس براى خدا همتایى قرار دهد، در گمراهى دورى افتاده است. آنچه غیر از خدا مى خوانند، فقط بتهایى است (بى روح)، که هیچ اثرى ندارد; و (یا) شیطان سرکش و ویرانگر است. خدا او را از رحمت خویش دور ساخته; و او گفته است: «از بندگان تو، سهم معینى خواهم گرفت! و آنها را گمراه مى کنم! و به آرزوها سرگرم مى سازم! و به آنان دستور مى دهم که (اعمال خرافى انجام دهند، و) گوش چهارپایان را بشکافند، و آفرینش پاک خدایى را تغییر دهند! (و فطرت توحید را به شرک بیالایند!)» و هر کس، شیطان را به جاى خدا ولى خود برگزیند، زیان آشکارى کرده است».

 پوشیدن کلاه گیس(موی مصنوعی)

(موی مصنوعی) در کتاب صحیح بخاری و مسلم و بقیة کتب حدیث از پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - نقل شده است «أنَّهُ لعنَ الواصلةَ والمستوصلةَ» یعنی پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - زنی را که موی دیگران را به سر زنان دیگر پیوند می زند و همچنین زنی که خواهان پیوند زدن موی خود به زن دیگری است، نفرین و لعنت کرده است.

الواصله: به زنی می گویند که موی خود را به موی زن دیگری پیوند می زند. در همین راستا امام بخاری - رحمه الله - حدیث معاویه - رضی الله عنه - را بیان می کند: روزی معاویه - رضی الله عنه - بر منبر پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - رفت و برای مردم خطبه ای ایراد کرد، دسته مویی را که به دست یکی از نگهبانان او بود به دست گرفت وگفت: ای اهل مدینه دانشمندان و علمای شما کجایند؟ چرا ساکت نشسته اید، از رسول الله - صلى الله علیه وآله وسلم - شنیده ام که از چنین کاری نهی کرده اند و می فرماید: «إنّما هلکتْ بنو إسرائیلُ لما اتَّخذَ هذه نساؤهُمْ» آن چه طایفه ی بنی اسرائیل را به هلاکت داد این بود که زنانشان این عمل را انجام می دادند (یعنی موی دیگران را به سر خود پیوند می زدند).

معاویه - رضی الله عنه - پیرامون پیوند مو مطلبی دارد مبنی بر این که استفاده کردن از موی سر مصنوعی درست در حکم پیوند است، این نشانة فهم عمیق و علم فراوان و فهم دقیق معاویه - رضی الله عنه - می باشد. دلیل این که این فهم دقیق و عمیق است این است: زمانی که زن به خاطر این که موی سرش درازو یا پرپشت و زیاد شود، پیوند می زند این کار حرام و سزاوار لعنت است چون در این عمل فریب و پوشاندن عیب و دروغ وجوددارد. پس استفاده کردن از یک سر کاملاً مصنوعی و دروغین خیلی فریبنده تر و باطل تر و ناحق تر است، که این مطلب الحمدلله خیلی واضح و روشن است. علاوه بر موارد ذکر شده انجام این عمل تقلید از یهود می باشد و پیغمبر - صلى الله علیه وآله وسلم - می فرماید: «مَنْ تَشَبَّهَ بقومٍ فهو منهُمْ»
هر کس به قوم و ملّتی شباهت پیدا کند پس او هم از آن قوم و ملّت محسوب می شود.

سؤال:

زمانی که بر سر زن هیچ مویی وجود نداشته باشد چه حکمی وجود دارد؟

جواب:

استاد بزرگوار شیخ ابن عثیمین جواب داد: بعد از آن که استاد حکم کلاه گیس را بیان کرد و گفتند که حرام است فرمود اگر هیچ مویی بر سر زن نبود و اصلاً مویی بر سر نداشت مثلاً کچل بود در این صورت اگر از کلاه گیس استفاده کند تا این عیب را بپوشاند مرتکب گناه نشده است. چون از بین بردن عیب و نقص جایز و درست است. پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - در یکی از غزوه ها برای پوشاندن عیب و نقص به یکی از اصحاب که بینی اش قطع شده بود اجازه داد که از بینی مصنوعی از جنس طلا استفاده کند. پس این مسئله وسیع تر از آن است که مسائلی همچون عمل های جراحی به منظور زیبایی و یا کوچک کردن بینی و غیره داخل آن شود. عمل جراحی به خاطر زیبایی از بین بردن عیب و نقص نیست اگر چنانچه برداشتن عیب و نقص باشد اشکالی ندارد مثلاً در بینی فرد نوعی کجی وجود داشته باشد و آنرا درست کند و یا برداشتن قسمتی از سیاهی باشد از نظر اسلام جایز است. اما در صورتی که این کارها به خاطر از بین بردن عیب و نقص نباشد مثل خال کوبی یا باریک کردن و تیز کردن ابروها ممنوع و حرام است و استفاده کردن از کلاه گیس در این موارد حتی اگر با اجازه و رضایت شوهر هم باشد حرام است چون رضایت و اجازه برای چیزی که خداوند آن را حرام کرده است اعتبار ندارد (فتاوی اسلامیه (1/ 412).

سؤال:

اگر چنانچه زنی درمحل سبیل و ریش او مو بروید حکم آن چیست؟

جواب:

استاد بزرگوار شیخ ابن عثیمین جواب دادند: اگر مو در محل سبیل و ریش زن پیدا شد هیچ اشکالی برای برداشتن آن وجود ندارد ( منبع سابق (1/ 406).

این بحث را با بیان احکام برداشتن بقیه ی موی اعضای بدن به نسبت زنها کامل تر می کنیم:

سؤال:

حکم برداشتن موی پاها و دستها برای زنان چیست؟

جواب:

 استاد گرامی شیخ بن باز جواب دادند: برداشتن موی پاها و دست ها برای زنان هیچ اشکال و گناهی ندارد و ما اشکالی نمی بینیم (فتاوی متنوعه، ص 204).

اما برداشتن موی زیر بغل و شرمگاه:

درست نیست برداشتن موی زیر بغل و شرمگاه بیش از چهل شبانه روز تأخیر شود. چون أنس - رضی الله عنه - از پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - نقل می کند که «وقَّتَ لنا رسولُ اللهِ - صلى الله علیه وآله وسلم - فی قَصِّ الشّارب وقَلمِ الظُّفرِ ونتفِ الإبطِ وحَلْقِ العانة أنْ لا نترکَ شَیئاً مِن ذلکَ أکثرَ مِن أربعین لیلةً».
پیامبر - صلى الله علیه وآله وسلم - برای کوتاه کردن سبیل و گرفتن ناخن و کندن موی زیر بغل و شرمگاه برای ما زمان تعیین کرد که هیچ کدام از این ها را بیش از چهل شب به تأخیر نیاندازیم.

برداشتن موی صورت و ابرو از دیدگاه پزشکی
ای خواهرم بدان که خداوند بزرگ و مهربان هیچ چیزی را بدون حکمت و فلسفه حرام نکرده است، یکی از فلسفه های حرام بودن برداشتن موی صورت و ابرو، ضرر و زیانی است که اطراف چشم را در برمی گیرد، این شما و این نظر و رأی بعضی از پزشکان در این مورد:
بعضی از پزشکان متخصص چشم دو حالت را برای التهام بافت سلولی اطراف چشم به سبب کندن موی ابروها بیان کرده اند:

یکم: زنی است بیست و دو ساله که دو روز بعد از کندن موی ابروها، چشمانش دچار تورم و سرخی شده است و اجباراً برای علاج بیماری به پزشک مراجعه کرده است.

دوّم: زنی است که با رفتن نزد پزشکان متخصص زیبایی و کندن موهای ابرو و اطراف صورت، بعد از یک روز دچار سرخی و درد اطراف ابرو شده و بعد از چهار روز اطراف چشمش دچار التهاب و برآمدگی شده است که سبب بستری شدن او در بیمارستان گردیده است، و پزشکان مجبور شدند آنتی بیوتیک هایی از طریق رگ به او تزریق کنند، علاوه بر مشکلات بالا لکه های (سفیدی) بر صورت او تشکیل شده اند و این حالت بعد از شفا و علاجش عیب و نقصی به اندازه شش سانتی متر بر صورت او بر جای گذاشته است، این مسئله کافی است که مریض مجبور شود دوباره برای علاج زشتی به وجود آمده نزد متخصصین زیبایی برود و آن را اصلاح کند.
پزشکان معتقد هستند که زن ها باید از این آمیخته های گوناگون و مشکلات و سختی هایی که به خاطر کندن موی ابروها پیدا می شود خودداری کنند (با اینکه عوارض آمیخته ها کم هم باشد) و بر پزشکان لازم است که خود را برای علاج گندکاری هایی که بعد از برداشتن موی ابرو و ... پیدا می شود با فعالیت و تلاش همه جانبه خود را آماده کنند.
مطالب بالا ترجمة حرف به حرف مجلة پزشکی به نام ایجست می باشد که در شماره 1987 مایو منتشر شد (مجله المجتمع، شماره ).